Ð/c: Ba Ð?n - Qu?ng Tr?ch - t?nh Qu?ng Bình. Tel: 052.3514658 Email: contact@thpt-so1quangtrach-quangbinh.edu.vn
Trang chủ Giới thiệu Tin tức Diễn đàn à kiến

Trang chủ >> Văn


Nét tài hoa của nhà thơ Tố Hữu trong nghệ thuật sử dụng cặp đại từ xưng hô “ta†– “mình†ở bài thơ Việt Bắc.
25-03-2014

   Nét tài hoa cá»§a nhà thÆ¡ Tố Hữu trong nghệ thuật sá»­ dụng cặp đại từ xưng hô “ta†– “mình†ở  bài thÆ¡ Việt Bắc.

 Tố Hữu là má»™t trong những nhà thÆ¡ hiện đại sá»­ dụng nhuần nhuyá»…n và sáng tạo các bút pháp ca dao trong sáng tác cá»§a mình.

Việt Bắc là một bài thơ trữ tình cách mạng. Mối tình giữa quê hương cách mạng Việt Bắc với những cán bộ cách mạng được Tố Hữu diễn tả như một mối tình riêng.

“Äôi bạn tình†giữa chiến khu Việt Bắc vá»›i những chiến sÄ© cách mạng đã chung sống vá»›i nhau 15 năm “thiết tha mặn nồngâ€, giỠđây há» chia tay nhau vì những cán bá»™ phải rá»i Việt Bắc để vá» xuôi trong niá»m hân hoan chiến thắng tưng bừng cá»§a quân và dân ta.

Cuộc chia ly đầy lưu luyến phảng phất không khí buổi chia tay của những đôi bạn tình trong ca dao xưa:

                “Mình vá» ta chẳng cho vá»

            Ta nắm vạt áo ta đỠcâu thơ†(Ca dao)

Mượn thể hát đối đáp dân tá»™c, mượn cả ngôn ngữ đậm đà màu sắc dân tá»™c để thể hiện tình cảm má»›i, Tố Hữu đã tạo cho lá»i thÆ¡ sá»± đằm thắm, mặn mà thá»§y chung.

   “Ta†vá»›i “mình†tưởng như  chỉ có thể  có má»™t Ä‘á»i sống cá nhân trong ca dao, bá»—ng lá»›n dậy, đổi khác, hồn nhiên Ä‘i thẳng vào Ä‘á»i sống chung cá»§a dân tá»™c, bao quát hết những tình cảm lá»›n cá»§a thá»i đại:

                          “Mình vá» mình có nhá»› ta

                 Mưá»i lăm năm ấy thiết tha mặn nồng†(Tố Hữu)

      Và :    “ Ta vá»›i mình,mình vá»›i ta

              Lòng ta sau trước mặn mà Ä‘inh ninh†(Tố Hữu)

Toàn bá»™ bài thÆ¡ Việt Bắc được viết dưới hình thức đối đáp “taâ€-“mình†cá»§a ca dao. Tuy nhiên việc sá»­ dụng hai đại từ này trong bài thÆ¡ rất linh hoạt, cho thấy nét tài hoa trong xá»­ lý nghệ thuật cá»§a Tố Hữu. “Mình†là quê hương Việt Bắc. “Ta†là những chiến sỹ cách mạng :

                             “Ta Ä‘i ta nhá»› những ngày

                        Mình đây ta đó đắng cay ngá»t bùiâ€

Những dòng thơ ấy nói lên tình cảm gắn bó sắt son.Tình nghĩa ấy được thử thách qua năm tháng.

 Có khi “mình†chỉ ngưá»i cán bá»™ miá»n xuôi “ta†chỉ nhân dân Việt Bắc:

                 “Mình vá» mình có nhá»› ta

             Mưá»i lăm năm ấy thiết tha mặn nồng

                    Mình vá» mình có nhá»› không

            Nhìn cây nhá»› núi nhìn sông nhá»› nguồn†(Tố Hữu)

Có lúc, cặp đại từ này biến hóa linh hoạt.Chẳng hạn:

         “Mình Ä‘i mình có nhá»› mình

Tân Trào,Hồng Thái,mái đình, cây Ä‘a ?â€(Tố Hữu)

 Câu há»i do chá»§ thể Việt Bắc đặt ra cho mình. Câu thÆ¡ này độc đáo ở chá»— có nhiá»u cách hiểu vỠđại từ “mìnhâ€. Có thể diá»…n giải như sau: anh Ä‘i anh có nhá»› tôi (nhá»› mảnh đất nÆ¡i anh từng sinh sống) hoặc anh Ä‘i anh có nhá»› anh (nhá»› những kỉ niệm cá»§a chính mình)

     Ở đây, có sá»± chuyển hóa rất độc đáo giữa “taâ€vá»›i “mìnhâ€: Mình được dùng để chỉ bản thân (ngôi thứ nhất) nhưng còn để chỉ đối tượng thân thiết (ngôi thứ hai)

Ta dùng để chỉ bản thân (ngôi thứ nhất số ít) nhưng còn dùng để chỉ hai, hay nhiá»u ngưá»i (ngôi thứ nhất số nhiá»u):

                           “Ta vá»,mình có nhá»› ta

                         Ta vá»,ta nhá»› những hoa cùng ngưá»i’

Và đôi khi, thiên nhiên - con ngưá»i cùng má»™t lòng đánh giặc.Äiá»u ấy được thể hiện qua đại từ “taâ€:

                          “Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tâyâ€

              Hay    “Äất trá»i ta cả chiến khu má»™t lòngâ€

“Ta†và “mình†có sự chuyển hóa rất đa nghĩa: vừa là chủ thể, vừa là đối tượng, vừa phân đôi, vừa hòa nhập ... thể hiện sự gắn bó keo sơn.

Có thể nói, việc thay đổi liên tục ý nghÄ©a biểu đạt cá»§a hai từ “ ta†và “mình†là má»™t sá»± sáng tạo táo bạo cá»§a bài thÆ¡. Hai từ này có khi hình thành má»™t cuá»™c đối đáp thá»±c sá»± giữa ngưá»i Ä‘i và kẻ ở, song có khi nó chỉ là sá»± phân thân, tá»± vấn cá»§a ngưá»i Ä‘i để đáp lại tình sâu nặng cá»§a kẻ ở.

Cặp đại từ “taâ€â€“ “mình†trong kết cấu đối đáp cá»§a bài thÆ¡ đã Ä‘em lại màu sắc trữ tình cho tác phẩm Chuyện nghÄ©a tình cách mạng, chuyện ăn quả nhá»› kẻ trồng cây, chuyện ân tình kháng chiến, đã hóa thành chuyện riêng tư “mìnhâ€-“ta†cá»§a đôi lứa gá»­i trao khi phải tạm xa nhau.

Ẩn sau đôi lứa “taâ€â€“ “mình†là tâm trạng nhân vật trữ tình – nhà thÆ¡ Tố Hữu – là tiếng lòng ngưá»i cán bá»™ kháng chiến khi lên đưá»ng vá» xuôi thá»±c hiện nhiệm vụ cách mạng má»›i. Äối đáp chỉ là kiểu hình thức được lá»±a chá»n để giãi tá» tâm tình.

Bài thÆ¡ Việt Bắc là kiệt tác thÆ¡ Tố Hữu mà cÅ©ng là kiệt tác cá»§a thÆ¡ ca cách mạng,thÆ¡ ca kháng chiến.Bài thÆ¡ thể hiện tài hoa nhiá»u mặt cá»§a nhà thÆ¡ Tố Hữu.Trong đó có nghệ thuật sá»­ dung căp đại từ nhân xưng “taâ€-“mìnhâ€.Bài thÆ¡ đậm đà tính dân tá»™c,thể hiện được truyá»n thống ân nghÄ©a thá»§y chung cá»§a tâm hồn con ngưá»i Việt Nam

                                                                    Nguyá»…n Thị Thiên Hương

                                                                                 Tổ Văn

Xem bài khác
  • Dấu ấn văn hóa lá»… há»™i trong thÆ¡ Nguyá»…n Duy        (13-02-2014)
  • Kí ức tuổi há»c trò        (17-11-2013)
  • Vài Ä‘iá»u vá» tình huống truyện ngắn trong truyện Chiếc thuyá»n ngoài xa cá»§a Nguyá»…n Minh Châu        (24-10-2013)
  • Ná»—i niá»m từ má»™t tập văn        (25-08-2013)
  • Các bài má»›i đăng
  • Äá»c lại truyện ngắn Mùa trái cóc ở Miá»n Nam cá»§a nhà văn Nguyá»…n Minh Châu vá»›i quan Ä‘iểm nghệ thuật sau 1975        (29-12-2014)
  • Giá trị hiện thá»±c và nhân đạo trong tác phẩm Chí Phèo        (27-11-2014)
  • Cái hay trong bài thÆ¡ Biển cá»§a Xuân Diệu        (17-10-2014)
  • Hướng dẫn ôn thi TNTHPT 2014 môn ngữ văn        (22-04-2014)
  • Nét tài hoa cá»§a nhà thÆ¡ Tố Hữu trong nghệ thuật sá»­ dụng cặp đại từ xưng hô “ta†– “mình†ở bài thÆ¡ Việt Bắc.        (25-03-2014)
  • Dấu ấn văn hóa lá»… há»™i trong thÆ¡ Nguyá»…n Duy        (13-02-2014)
  • Kí ức tuổi há»c trò        (17-11-2013)
  • Vài Ä‘iá»u vá» tình huống truyện ngắn trong truyện Chiếc thuyá»n ngoài xa cá»§a Nguyá»…n Minh Châu        (24-10-2013)
  • Ná»—i niá»m từ má»™t tập văn        (25-08-2013)
  • Chương trình Truyá»n hình Quảng Bình vá» Hoàng Äăng Khoa        (09-05-2013)