Một số suy nghĩ...

04-04-2009

MỘT SỐ SUY NGHĨ VỀ TIẾT  DẠY ĐỌC VĂN

BẰNG GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ.

Hiện nay, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học là công việc cần thiết trong hoạt động dạy học của  giáo viên.  Giảng dạy bằng giáo án điện tử được coi là hình thức dạy học tiên tiến. Bởi phương pháp dạy học này có khả năng lưu trữ, tích hợp kiến thức, đẩy mạnh hoạt động giữa thầy và trò trong một tiết dạy cụ thể, đặc biệt trong bộ môn Ngữ Văn giảng dạy trong nhà trường PT.

Thực tế cho thấy một giờ Đọc Văn, nếu giáo viên có sự đầu tư:  nội dung kiến thức, phương pháp truyền thụ, biết cách khai thác ứng dụng CNTT hợp lí vào tiết dạy thì hiệu quả giờ dạy  thực sự được nâng cao. Một giờ dạy bằng giáo án điện tử sử dụng CNTT đúng liều lượng sẽ tạo hứng thú rất nhiều cho học sinh. Do vậỵ, việc tiếp thu kiến thức đối với các em sẽ dễ dàng và nhanh chóng hơn. Cùng một lúc, một lượng kiến thức và các hình ảnh trực quan  được chuyển tải đến các em. Mỗi khi nội dung bài giảng được minh hoạ bằng tranh ảnh, âm thanh qua máy chiếu tiết học trở nên  hấp dẫn, lôi cuốn, gây được hứng thú cho học sinh học tập. Với giáo viên, việc giảng dạy bằng giáo án điện tử giúp cho người dạy tiết kiệm  được thời gian ghi bảng,  treo bảng phụ minh hoạ cho bài giảng. Sự giải phóng “đôi tay” và thời gian cho người dạy được sử dụng vào việc khắc sâu kiến thức, mở rộng vấn đề, sự tương tác giữa thầy và trò diễn ra nhiều hơn góp phần nâng cao hiệu quả giờ dạy.

Đặc trưng của văn chương hấp dẫn người đọc bởi tính hình tượng, tính gợi cảm, gợi hình. Gìơ  Đọc Văn, giáo viên có nhiệm vụ làm cho học sinh nghe được tiếng nói tình cảm của tác giả, từ nghe được đến cảm thông, đến thấu hiểu những gì  tác giả gửi gắm vào câu chữ. Vì vậy, trong giờ dạy tác phẩm văn chương, người giáo viên phải tạo ra được cảm xúc thẩm mĩ cho học sinh: đó là niềm say mê, hứng thú,  nhập thân vào giờ học. Nếu như  giáo viên khai thác và sử dụng CNTT không hợp lí thì học sinh sẽ không còn khả năng cảm thụ vẻ đẹp  của ngôn từ  văn chương  qua tác phẩm.  Người dạy lạm dụng qúa nhiều vào máy chiếu, “vật lộn” với màn hình máy tính sẽ dẫn đến một tiết học xơ cứng, rời rạc: từ “đọc chép” sang “nhìn chép”, không tạo được những rung động cho học sinh thì bài giảng khó thành công. CNTT không phải là tất cả. Nó không thể thay thế được vai trò của người thầy. Mỗi tác phẩm văn học, thông điệp văn chương vang vọng từ con chữ  băng chính sự diễn giảng của người thầy. Chính sự diễn giảng của thầy giáo sẽ gợi trí tưởng tượng, liên tưởng, óc sáng tạo ở học sinh - con đường  để thầy truyền chất văn sang trò. Bởi vậy, nếu như thao tác trên được cụ thể hoá  bằng hình ảnh, đường nét trên màn hình thì  giờ dạy khó đạt đến sự thành công. Mỗi khi giáo viên cố sử dụng nhiều tranh ảnh minh hoạ, những hiệu ứng phô diễn kĩ năng tin học thì rốt cuộc học sinh chỉ say mê việc xem ảnh, xem chữ  hơn là chú ý lĩnh hội nội dung bài giảng.  Bởi vậy, khi giảng dạy tiết Đọc Văn bằng giáo án điện tử, theo tôi:   người giáo viên nên cân nhắc,  lựa chọn, xử lí thông tin để đưa lên máy chiếu. Không nên đem tất cả nội dung bài giảng lên  máy chiếu mà phải có sự phối hợp hài hoà giữa phần ghi bảng – máy chiếu. Đặc biệt cần phân định rạch ròi giữa nội dung bài giảng và phần ghi bảng học sinh cần ghi chép. Khi trình chiếu các slide nên sử dụng các kiểu hiệu ứng bình thường không gây “nhiễu” với học sinh, khiến cho học sinh không tập trung. Thời gian trình chiếu phải đủ để học sinh ghi chép kiến thức vào vở.

          Dạy học nói chung, và dạy học Ngữ Văn nói riêng là một công việc lí thú nhưng chẳng mấy dễ dàng. Thực tiễn cho thấy, đổi mới phương pháp dạy học là tất yếu nhưng người giáo viên cần biết “chế biến” để phù hợp với đặc trưng môn dạy của mình. Những giờ Đọc Văn bằng giáo án điện tử sẽ thực sự là những bài học hấp dẫn, kích thích niềm say mê, sự sáng tạo , phát huy năng lực cảm thụ văn chương của học sinh, thực sự là “món  ăn ngon và bổ dưỡng” với cả thầy và trò nếu người giáo viên biết cách khai thác và ứng dụng CNTT một cách hợp lí./.

Trần Thị Lệ Minh

Tổ Văn- Trường THPT Số I Quảng Trạch.

************************************************